وظایف کلیه ها
مهمترین وظیفه کلیه ها برداشت مواد زائد ازخونو بازگرداندن خون تصفیه شده به بدن میباشد. هر دقیقه حدود یک لیتر خون (یک پنجم خونی که توسط قلب پمپ می شود) از طریقسرخرگ کلیویوارد کلیه ها می شود. پس ازاینکه خون تصفیه شد خون تصفیه شده از طریقسیاهرگ های کلیویبه بدن باز می گردد.
داخل هر کلیه متجاوز از یک میلیون واحد بسیار ریز عملکردی بنامنفرونوجود دارد. هر نفرون از یک صافی بسیارکوچک بنامکلافه(گلومرول) که به یک لوله کوچک (توبول) متصل است تشکیل می شود. آب و موادزائد توسط این صافی از خون جدا می شوند و به داخل لوله های کوچک (توبول ها) جریانپیدا می کنند.
قسمت عمده این آب توسط لوله های کوچک باز جذب می شود و مواد زائدبصورت غلیظ وارد ادرار میشوند تا دفع گردند.
ادرارهای جمع شده از لوله های کوچکوارد قسمت قیفی شکل بناملگنچه کلیهشده و سپس از طریق لوله ای بنامحالبواردمثانهمی شود. مثانه ادرار را تا زمانی کهادرار کنید نگهداری می کند. پس از مثانه ادرار از طریق لوله ای بنامپیشابراهاز بدن خارج می شود. کلیه سالمبطور معمول یک تا ٢ لیتر ادرار در روز و بر اساس میزان مایعات دریافتی تولید میکند. کلیه سالم قابلیت افزایش فعالیت خود را دارد بطوریکه اگر یک کلیه از دست رودکلیه دیگر بزرگ شده و کار دو کلیه را انجام خواهد داد.
سه وظیفه اصلیکلیه ها:
1-کلیه ها آب بدن را تنظیم می کنند:
برای اینکه بدن شمابدرستی و به نحو مطلوب فعالیت کند لازم است که دارای حجم مناسب آب باشد. یکی ازمهمترین وظایف کلیه ها برداشت آب اضافی یا حفظ آب بدن در موارد ضرورت می باشد.
2-کلیه ها مواد زائد را برداشت می کنند:
بسیاری از مواد در خون ومایعات بدن باید در اندازه مناسب وجود داشته باشند تا بدن به درستی عملکرد داشتهباشد. برای مثال: سدیم وپتاسیم مواد معدنی هستند که از مواد غذایی بدست می آیند. این مواد معدنی برای سلامتی لازمهستند اما باید در حد معینی نگهداشته شوند. زمانیکه کلیه ها بدرستی فعالیت کنند،مواد زائد از بدن داخل ادرار ترشح می شوند همچنین کلیه ها در تنظیم سایر مواد معدنیدر بدن مانند: کلسیم وفسفر که برای تشکلیاستخوان لازمند، کمک می کنند مواد زائد مانند: اوره وکراتینیز باید از بدن خارج شوند . اوره وسایر مواد زائد زمانی که بدنپروتئینها مانند: گوشت را تجزیه می کند،تشکیل می شوند. کراتی نین یک محصول زائد عضلات است. اگر فعالیت کلیه ها کاسته شود،اوره و کراتی نیز در خون افزایش می یابند بسیاری از محصولات زائد اگر از مایعات بدنجدا نشوند برای بدن سمی هستند برای مثال، وقتی فردی دارویی مصرف می کند، مواد زائدشیمیایی که از مصرف این دارو در بدن بوجود می آیند، عمدتا توسط کلیه ها از بدن خارجمی شوند.
٣- کلیه ها هورمون می سازند:
کلیه های سالم پیک (پیغام بر) های شیمیایی مهمی بنامهورمون ها را نیز می سازند. این هورمون ها در جریان خون گردش کرده و بعضی از عملکردهای بدنمانند: فشار خون، ساخت گویچه های قرمز و برداشتکلسیم ازروده هارا تنظیم می کنند.
علائم بیماری کلیوی
بیماری کلیوی معمولا بی سر و صدا پیشرفت می کند وقبل از ایجاد هر گونه شکایت موجب تخریب قسمت عمده ای از فعالیت و عملکرد کلیه میگردد. بنابراین افراد در معرض خطر پیشرفت بیماری کلیوی باید بطور مرتب مورد ارزیابیقرار گیرند. این افراد کسانی هستند که مبتلا به بیماری قند - دیابت - پرفشاری خون،بیماری عروقی و وابستگان نزدیک افراد مبتلا به بیماریهای ارثی کلیه می باشند
گاهی اوقات افراد با بیماری شدید کلیوی نیز بدون علامت می باشند. این موضوعاهمیت آزمایش خون یا ادرار را در بررسی مشکلات کلیوی روشن می کند. بهرحال شکایات وعلائم زیر می توانند نشانگر بیماری کلیوی باشند که در صورت وجود، انجام آزمایشات وبررسی های بیشتر توصیه می شود
بعضی از علائمی که می تواند نشانگر بیماری کلیویباشد عبارتند از:
· خستگی
· پرفشاری خون
· ورم چشم ها، دست یا پا
· دفع ادرار خونی، تیره یا رنگ چای
· شب ادراری(بیشتر از یک بار در موقع خواب)
· کاهش اشتها(کاهش وزن)
· خارش سراسری پایدار
زمانی که کلیه ها نارسا شوند مواد زائد ومایعات در بدن تجمع پیدا کرده و شما نیاز به درماندیالیز (برای تصفیه خون یا به وسیله ماشین یا از راه شکم و بصورت دیالیز صفاقی) یا پیوندکلیه دارید چگونه می توانید در پیشگیری از بیماریهای کلیوی موثر باشید.
فشارخون خود را بطور منظم چک کنید. فشار خون بالا و کنترل نشده سرعت طبیعی هر گونهبیماری کلیوی را افزایش می دهد. اگر شما مبتلا به بیماریقند،دیابت می باشید،باید بیماری شما تحت کنترل درآید. تعداد زیادی از بیماران کلیوی مبتلایان به بیماریقند می باشند به خصوص و حتی الامکان از مصرف داروهایی که توسط پزشک تجویز نشده اندماند مسکن ها خودداری کنید. قبل از مصرف هر دارو حتما با پزشک خود مشورت نمائید
سایر داروهای خاص مانند سموم، آفت کش ها و مواد مخدر و ...- نیز می توانند موجبآسیب کلیه شوند. پزشک شما مشکلات و عوارض ناشی از مصرف طولانی مدت و بدون مجوز اینداروها را بیان می کند.
:: بازدید از این مطلب : 323
|
امتیاز مطلب : 166
|
تعداد امتیازدهندگان : 42
|
مجموع امتیاز : 42